Mì tinh rừng-Chữa hoàng đản
Mì tinh rừng
Mì tinh rừng: Curcuma elata Roxb.; Ảnh sites.google.com and robsplants.com
Tên khoa học:
Curcuma elata Roxb.; Họ Gừng (Zingiberaceae)
Đặc điểm thực vật:
Cao hơn 1 m, củ vàng tái phía trong vàng đậm hơn. Lá hình phiến bầu dục có thể to đến 100cm x 30cm. Phát hoa ở đất, xuất hiện trước lá, cao 20cm, lá hoa xanh, bầu dục rộng, các lá hoa trên có màu tim tím, cánh hoa màu trắng hay hồng , cánh môi màu vàng.
Phân bố:
Lâm Đồng. Cây mọc tự nhiên dưới tán rừng thưa, ẩm.
Mùa hoa quả:
IV.
Bộ phận dùng:
Thân rễ.
Thành phần hoá học:
Thành phần chính của tinh dầu thân rễ Curcuma aff. elata Roxb. là curzerenone (19,5%), germacrone (6,2%) và a-humulene (7,7%).
Thành phần chính ở tinh dầu hoa Curcuma elata Roxb. là camphor (20,7%) và germacrone (15,2%).
Curcuma elata Roxb. tại huyện Yên Bình (Yên Bái). Hàm lượng tinh dầu trong rễ, thân rễ to, thân rễ con, thân, lá tính theo mẫu tươi lần lượt là 0,25%; 0,34%; 0,26%; 0,02%;0,19% và tính theo mẫu khô tuyệt đối là 2,08%;4,49%;5,12%;0,36%;1,15%. Tinh dầu thân rễ màu vàng xám nhạt, mùi thơm dễ chịu vị cay tê, nhẹ hơn nước. Bằng kỹ thuật sắc ký khí và sắc ký khí-khối phổ ký liên hợp đã tách và xác định được gần 40 chất trong tinh dầu rễ, thân rễ con và thân rễ to. Các thành phần chính là ar-curcumen, bêta bisabolen và curzenenon với tỷ lệ tương ứng là: 22,3%;14.7%;20.6%;26,7%;16,9%;13,9% và 25,4%;15,9%;12,0. Trong tinh dầu thân và lá xác định được trên 40 chất, trong đó có các thành phần chính tương ứng là: anpha-pinen, 1,8-cineol.
Công dụng:
Đau bụng khi có kinh, sốt cao hoảng loạn, hoàng đản (Rễ củ).
Tham khảo:
- Từ điển cây thuốc Việt Nam (Võ Văn Chi), Nhà xuất bản Y học, 1997
- theplanlist.org
- efloras.org
- SESAVANH MENVILAY (2019), Nghiên cứu chiết tách và xác định thành phần hóa học trong thân rễ của ba loại nghệ : nghệ vàng (Curcuma longa Linn.), nghệ đen (Curcuma aeruginosa Roxb.) và nghệ trắng (Curcuma mangga Valeton & Zijp.) thu hái tại tỉnh Champasack, Lào; Luận án tiến sỹ hoá học.
- Nguyễn Xuân Trường, Phạm Thanh Kỳ, Nguyễn Xuân Dũng (1998); Kết quả nghiên cứu tinh dầu rễ, thân rễ, thân và lá loài Curcuma elata Roxb. Zingiberaceae ở Yên Bái; Tên tạp chí Dược học; Số 11, Tập 271, Trang12-14
Bài viết Cây thuốc - Vị thuốc khác
- Cây cơm lênh trị thoái hóa xương khớp, thoát vị đĩa đệm
- Lãnh địa táo đỏ Hoà Điền sau thu hoạch
- Táo đỏ Tân cương được thu hoạch như thế nào
- Vọng cách: Premna serratifolia
- Cây Diếp dại - Youngia japonica (L.) DC.
- Vườn Táo đỏ Tân cương trữu quả
- Cúc mắt cá trị viêm gan
- Cách sử dụng hoa thiên lý trị mất ngủ
- Viễn chí lá nhỏ - Polygala tenuifolia Willd
- Thu hoạch và sơ chế Táo đỏ Tân cương
- Hạt đậu rồng trị đau dạ dày
- Rau má đậu xanh sữa dừa cách làm đơn giản
- Cách làm nước rau má đậu xanh
- Sâm ô linh công dụng và cách dùng
- Cách pha nước rau má làm đẹp da
- Rau má cải thiện làn da
- Phù dung (Hibiscus mutabilis) chữa bỏng
- Đậu gạo (Vigna umbellate)
- Táo đỏ Tân cương ngon và hấp dẫn
- Đậu răng ngựa (Vicia faba)