RAU MÁ – SÂM CỦA NGƯỜI VIỆT
RAU MÁ – SÂM CỦA NGƯỜI VIỆT
Rau má ít được sử dụng phổ biến tại Việt Nam để làm thuốc, nó chủ yếu dùng làm nước giải khát, rau. Rau Má là thần dược trong y học Ấn Độ.
Rau Má có tên khoa học: Centella asiatica (L.) Urb.. Trong Ayurveda nó có tên Mandukaparni. Đây là loại thảo dược nổi tiếng trong Ayurveda để bảo vệ thần kinh. Vì lý do này, nó thường được sử dụng để tăng cường trí nhớ và các chức năng nhận thức khác.
Rau má cũng tác dụng trên da, niêm mạc dạ dày, hệ thống bạch huyết, tim, dây thanh đới và phổi. Nó giúp giảm sẹo lồi và ngăn ngừa hình thành sẹo trong trường hợp da bị thương. Nó làm tăng tiết glycoprotein và mucin dịch vị trong dạ dày, giúp ngăn ngừa tổn thương niêm mạc dạ dày do thừa acid. Vì vậy, nó giúp những bệnh nhân bị bệnh dạ dày bao gồm viêm dạ dày, GERD (Trào ngược thực quản), chán ăn trong viêm dạ dày hoặc trào ngược acid…
Lưu ý: Rau má cũng còn được gọi là Brahmi ở Bắc Ấn Độ trùng tên với cây Rau Đắng - Bacopa Monnieri. Ý nghĩa của từ “Brahmi ” là “thúc đẩy trí tuệ ”, áp dụng cho cả hai loại thảo mộc. Tuy nhiên chúng có nhiều ứng dụng khác nhau.
Các bộ phận làm thuốc:
Tất cả các bộ phận (đặc biệt là các bộ phận trên không) đều được sử dụng để làm thuốc. Trong Ayurveda nước ép tươi được coi là có hiệu quả nhất.
Tác dụng dược lý theo y học hiện đại:
Rau má cải thiện sự phát triển tế bào thần kinh và bảo vệ thần kinh và cải thiện nhận thức. Nó cũng có tác dụng chống oxy hóa bằng cách cải thiện việc giải phóng oxit nitric. Nó cải thiện lưu thông máu bằng cách thư giãn các mạch máu, do đó nó làm giảm sự khó chịu, mỏi chân và đau xảy ra ở chứng suy giãn tĩnh mạch.
Thuộc tính thuốc:
Rau má có các tác dụng chữa bệnh sau đây.
· Cải thiện nhận thức
· Bảo vệ thần kinh
· Giải lo âu - Chống lo âu
· Thúc đẩy trí tuệ
· Thuốc chống trầm cảm
· Chống viêm
· Bảo vệ dạ dày
· Thuốc bổ tim
· Chống xuất huyết
· Bảo vệ tim mạch
· giảm suy tĩnh mạch bằng cách cải thiện lưu thông máu
· Thuốc tăng cường chữa lành vết thương
Thuộc tính Ayurvedic của Rau Má:
RASA (vị)
TIKTA (Đắng)
ANU RASA (Hậu vị)
KASAYA (Chất làm se khít lỗ chân lông)
GUNA (Phẩm chất)
LAGHU (Ánh sáng)
VIRYA (Tính)
SHEETA (Lạnh)
VIPAKA (Vị sau tiêu hóa)
MADHURA (Ngọt ngào)
PRABHAVA (Tác dụng đặc biệt)
Nootropic & Neuroprotective
DOSHA KARMA (Tác dụng trên Doshas)
Điều hòa Kapha và Pitta
Hiệu ứng Dhatu (Mô)
Huyết tương, Máu, Mô
Chỉ dẫn điều trị:
Rau má rất hữu ích trong các trường hợp sau:
· Tinh thần mệt mỏi
· Mất trí nhớ
· Không có khả năng tập trung
· Stress
· Lo âu, Phiền muộn
· Mất ngủ
· Co giật
· Động kinh
· Cảm xúc thái quá hoặc cuồng loạn không thể kiểm soát được
· Rối loạn hành vi
· Rối loạn tăng động chú ý (ADHD)
· Xuất huyết, Chảy máu cam, Chảy máu trực tràng
· Sẹo lồi và sẹo
· Ngứa
· Bệnh Gout
· Viêm phế quản
· Hen suyễn hoặc khó thở
· Chán ăn
· Ngộ độc thuốc phiện
· Lách to
Cải thiện sự rõ ràng về tinh thần:
Nhiều người cảm thấy trong não có cảm giác “sương mù”, điều này cho thấy tinh thần giảm sút. Trong tình trạng này, có một số nguyên nhân bao gồm an thần, suy nghĩ liên tục, tinh thần mệt mỏi, căng thẳng, lo lắng... Rau má cải thiện tinh thần minh mẫn bằng cách giảm rối loạn tinh thần và căng thẳng, tăng khả năng tập trung và hồi sinh các tế bào thần kinh (tế bào não). Nó cũng cải thiện việc cung cấp máu cho não, cung cấp oxy cho não và cải thiện tinh thần minh mẫn.
Cải thiện sự chú ý:
Rau Má làm tăng khả năng tập trung và chú ý ở những người bị căng thẳng tinh thần và lo lắng. Trong hầu hết các trường hợp, căng thẳng và lo lắng là nguyên nhân cơ bản của sự kém tập trung, có thể được giảm bớt bằng cách bổ sung Centella asiatica. Để cải thiện sự chú ý, người ta có thể dùng 1 gam Rau Má Powder hai lần mỗi ngày với sữa, theo Ayurveda.
Mệt mỏi về tinh thần:
Cảm giác mệt mỏi tinh thần quá mức cho thấy tinh thần mệt mỏi dẫn đến khó tập trung, tinh thần kém, dễ cáu gắt, lo lắng, giảm năng suất làm việc. Tất cả các triệu chứng này xảy ra do giảm mức dopamine trong não. Rau Má điều chỉnh việc sản xuất chất dẫn truyền thần kinh bao gồm dopamine, vì vậy nó giúp cải thiện động lực và hiệu suất và giảm mệt mỏi về tinh thần.
Mất trí nhớ:
Mất trí nhớ có thể có nhiều nguyên nhân cơ bản. Nó có thể liên quan đến tuổi tác, do chứng hay quên, sa sút trí tuệ và suy giảm nhận thức như trong bệnh Alzheimer. Rau Má giúp cải thiện trí nhớ và chức năng nhận thức trong hầu hết mọi nguyên nhân.
Chứng hay quên:
Chứng hay quên xảy ra do chấn thương hoặc tổn thương não, dẫn đến suy giảm trí nhớ. Rau Má (Centella Asiatica) có tác dụng bảo vệ các tế bào não (tế bào thần kinh) và các hoạt động chống chứng hay quên. Rau Má cũng giúp giảm stress oxy hóa trong não. Nó làm giảm tình trạng suy giảm trí nhớ, cải thiện khả năng nhớ lại thông tin, tăng trí nhớ ở những bệnh nhân mắc chứng hay quên.
Sa sút trí tuệ:
Sa sút trí tuệ dẫn đến mất trí nhớ và rối loạn chức năng nhận thức. Rau Má giúp ngăn ngừa chứng mất trí nhớ và cải thiện nhận thức. Nó có tác dụng chống oxy hóa, giúp giảm tổn thương oxy hóa trong não và làm giảm chứng suy giảm trí nhớ.
Bệnh Alzheimer:
Bệnh Alzheimer là nguyên nhân phổ biến nhất của chứng sa sút trí tuệ. Trong bệnh này, β-amyloid tích tụ trong não và dẫn đến nhiễm độc thần kinh. Rau Má có tác dụng bảo vệ thần kinh do một số thành phần hoạt động của nó. Nó làm giảm độc tính thần kinh và chết tế bào do β-amyloid gây ra. Nó cũng làm giảm những thay đổi do β-amyloid gây ra trong não. Nó làm giảm chứng mất trí nhớ và các triệu chứng của nó ở bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer.
Suy giảm nhận thức liên quan đến tuổi tác:
Rau Má điều chỉnh tích cực chức năng nhận thức và cải thiện tâm trạng ở người cao tuổi. Nghiên cứu cho thấy sự cải thiện về hiệu suất nhận thức, tâm trạng và trí nhớ khi bổ sung Centella Asiatica ở người cao tuổi.
ADHD (Rối loạn tăng động giảm chú ý)
Một hợp chất có chứa Rau Má dường như giúp cải thiện sự chú ý và kiểm soát xung động ở trẻ ADHD.
Trong ayurveda, bột Rau Má được sử dụng cùng với Mukta Pitti (Bột ngọc trai) , Cây Thanh tú, Cam thảo và Rau Đắng - Bacopa monnieri để điều trị chứng Rối loạn tăng động giảm chú ý. Hỗn hợp được chuẩn bị theo tỷ lệ sau.
Bột Rau Má 125 mg
Bacopa Monnieri bột 125 mg
Bột cây Thanh tú 250 mg
Cam thảo 500 mg
Bột ngọc trai 125 mg
Tất cả các loại thảo mộc nên được sử dụng ở dạng tự nhiên tức là bột thảo mộc. Sự kết hợp này có tác dụng tổng hợp giúp cải thiện sự chú ý, làm dịu tâm trí và giảm sự phân tâm dễ dàng. Lộ trình từ 3 đến 6 tháng giúp cải thiện khả năng duy trì sự tập trung vào một nhiệm vụ.
Rối loạn tâm trạng và trầm cảm:
Rau Má có tác dụng chống trầm cảm và điều chỉnh tâm trạng. Hành động này được cho là do triterpenes có trong Rau Má. Trong ayurveda, nó cũng nổi tiếng trong việc quản lý chứng trầm cảm và rối loạn tâm trạng với các triệu chứng bao gồm kích động, tức giận bộc phát, thất vọng, cáu kỉnh, vô vọng, bồn chồn, ý nghĩ tự tử và hành vi hung hăng. Nó làm dịu tâm trí và giảm tất cả các triệu chứng này bằng cách làm dịu trầm trọng Pitta trong não. Để có kết quả tối đa, nó nên được sử dụng kết hợp với Bột cây Thanh tú và Bột ngọc trai
Thúc đẩy trí tuệ:
Trong Ayurveda, Rau Má (Mandukaparni) được sử dụng để thúc đẩy khả năng trí tuệ và sức mạnh nhận thức (khả năng duy trì). Với mục đích này, 3 gam tươi được nghiền nát với một lượng nhỏ sữa bò và chuẩn bị một hỗn hợp sệt. Hỗn hợp này được khuyên nên ăn khi bụng đói vào buổi sáng cùng với một ly sữa ấm. Sau đó, bữa sáng nên được bỏ qua và trong bữa trưa, nên ăn chay nhẹ. Điều này sẽ được tiếp tục trong 12 ngày. Nó có hiệu quả cao để cải thiện khả năng trí tuệ, sức mạnh nhận thức và các chức năng khác của nhận thức.
Trong y học cổ truyền, bột Rau Má (Mandukaparni Churna) trộn với Ghee (bơ đã tinh luyện) được dùng cho trẻ em để cải thiện khả năng trí óc.
Lo âu:
Rau Má có tác dụng giải lo âu do sự hiện diện của triterpenoid trong đó. Nó cải thiện các chức năng tâm thần và giảm bớt lo lắng. Tuy nhiên, việc sử dụng một loại thảo mộc có thể không mang lại kết quả đầy hứa hẹn. Khi nó được sử dụng kết hợp với các loại thảo mộc khác bao gồm cây Thanh tú và ngọc trai , nó mang lại kết quả tốt trong điều trị lo âu.
Mất ngủ (Mất ngủ):
Rau Má có các hiệu ứng soporific (Gây ngủ), do tác dụng làm dịu tâm trí của nó. Nó giúp làm cho tâm trí chống lại sự lo lắng và suy nghĩ quá mức, đồng thời phục hồi năng lượng tinh thần và cung cấp sức sống cho các tế bào thần kinh bằng cách giảm stress oxy hóa trong não.
Trong Ayurveda, 3 gam bột Rau Má (Mandukaparni) được khuyên nên uống với một cốc sữa một giờ trước khi ngủ trong một tuần. Nó giúp điều trị chứng mất ngủ và cải thiện mức độ của giấc ngủ ngon và thúc đẩy thư giãn.
Nếu đầu óc u mê, lười biếng, suy nhược thì nên dùng Rau Má cùng với Vacha – Thủy Xương Bồ (Acorus calamus), Tiêu Đen (Piper nigrum) và Misri (đường phèn). Tất cả các thành phần này nên được trộn theo tỷ lệ sau đây trong 250 ml sữa.
Bột Rau Má 1 gam
Vacha (Acorus calamus) 250 mg
Hạt tiêu đen (Piper nigrum) 125 mg
Misri (đường) 3 gam
Sữa 250 ml
Hỗn hợp này có thể được thực hiện hai lần một ngày để giảm suy nhược tinh thần và cải thiện giấc ngủ.
Nếu bệnh nhân có cảm giác nóng rát, ợ chua, kích thích tinh thần, bộc phát tinh thần, hành vi hung hăng, tức giận và bồn chồn liên quan đến chứng mất ngủ, thì nên uống nước ép tươi của thảo mộc Rau Má cùng với nước ép tươi của Cây thanh tú và 250 ml sữa.
Nước trái cây tươi Rau Má 5 ml
Nước ép cây Thanh tú 5 ml
Sữa 250 ml
Công thức này làm giảm tất cả các triệu chứng này, làm dịu tâm trí và tạo ra một giấc ngủ chất lượng.
Động kinh:
Tuy nhiên, Rau Má không có nhiều hiệu quả đối với bệnh động kinh khi sử dụng một mình. Cùng với các loại thảo mộc khác như Thủy xương bồ, Riềng (Alpinia galanga) và hạt bạch đậu khấu, nó có tác dụng tổng hợp trong việc kiểm soát chứng động kinh. Trong ayurveda, những loại thảo mộc này được sử dụng kết hợp trong điều trị chứng động kinh và co giật.
Suy tĩnh mạch & giãn tĩnh mạch:
Rau Má cải thiện lưu thông máu bằng cách làm giãn tĩnh mạch. Sự cải thiện vi tuần hoàn của Rau Má làm giảm khó chịu, đau và phù nề ở chân.
Làm lành vết thương:
Lượng nội tại của Rau Má cũng rất hữu ích để tăng tốc độ chữa lành vết thương. Nó thường được sử dụng ở những người bị bệnh đái tháo đường.
Ứng dụng địa phương của Rau Má giúp tăng cường chữa lành vết thương và ngăn ngừa hình thành sẹo. Có thể dùng bột mịn của lá Rau Má trộn trong nước đã khử trùng lên vùng da bị tổn thương. Nó cải thiện cung cấp máu cho khu vực bị ảnh hưởng. Nó có thể được áp dụng cho da ở các vết thương, loét da và bỏng nhẹ.
Nứt gót:
Trong trường hợp gót chân bị nứt , bạn nên trộn bột mịn với sáp ong hoặc dầu hỏa theo tỷ lệ sau.
Bột mịn của lá Rau Má 1 phần
Sáp ong 7 phần
Kem được làm theo tỷ lệ này nên được thoa lên gót chân bị nứt hai lần mỗi ngày. Sự kết hợp này cho kết quả đầy hứa hẹn trong vòng 2 đến 4 tuần. Để tăng tác dụng của nó, người ta cũng có thể thêm 1 phần dầu dừa trong công thức này.
Liều dùng:
Rau Má được dùng dưới dạng bột, chiết xuất, nước ép, thuốc sắc. Liều lượng chung của các dạng này được đưa ra dưới đây:
Rau Má Powder Liều dùng
Liều lượng của Rau Má Powder
Trẻ em (trên 5 tuổi)
Bắt đầu với 50 mg Rau Má Powder mỗi ngày một lần và tăng dần liều lượng lên đến 1000 mg trong khoảng thời gian một tháng. Sau đó, giảm dần liều lượng 25 mg mỗi ngày để dừng lại.
Người lớn
Bắt đầu với 250 mg Rau Má Powder mỗi ngày một lần và tăng dần liều lượng lên đến 3000 mg trong khoảng thời gian một tháng. Sau đó, giảm dần liều lượng 125 mg mỗi ngày để dừng lại.
Liều lượng: 1 liều mỗi ngày là đủ. Nếu cần thiết, nó cũng có thể được thực hiện hai lần một ngày. Nhưng khi bạn mới bắt đầu sử dụng lần đầu tiên, thì bạn nên dùng nó một lần một ngày và tăng dần liều lượng của nó đến liều lượng tối ưu như khuyến cáo ở trên. Nên ngừng thuốc sau khi tăng và giảm dần liều lượng. Sau đó, giữ khoảng cách một tháng cho lộ trình tiếp theo với Rau Má. Tuy nhiên, nếu nó cũng có thể được sử dụng một cách thường xuyên nếu được bác sĩ chỉ định.
Thời gian tốt nhất để uống: Vào ban đêm (trước khi ngủ). Nếu được khuyên dùng hai lần một ngày thì uống ít nhất 45 phút sau bữa ăn sáng và liều thứ hai có thể được thực hiện vào buổi tối trước khi ngủ.
Liều lượng chiết xuất Rau Má
Liều lượng của Rau Má Powder
Trẻ em (trên 10 tuổi)
Bắt đầu với 25 mg Rau Má Extract mỗi ngày một lần và tăng dần liều lượng lên đến 125 mg trong khoảng thời gian một tháng.
Người lớn:
Bắt đầu với 125 mg Rau Má Powder mỗi ngày một lần và tăng dần liều lượng lên đến 500 mg trong khoảng thời gian một tháng.
Liều lượng: 1 liều mỗi ngày là đủ.
Chất bổ trợ: Nước ấm
Thời gian tốt nhất để uống: Vào ban đêm (trước khi ngủ), nếu được khuyên dùng hai lần một ngày, sau đó uống ít nhất 45 phút sau bữa ăn sáng và liều thứ hai có thể được thực hiện vào buổi tối trước khi ngủ.
Rau Má nghiền tươi
Rau Má tươi và sữa bò được sử dụng để tạo thành hỗn hợp sền sệt. Trong Ayurveda, nó được sử dụng cho các mục đích Rasayana (Chống lão hóa). Nó được gọi là Mandukaparni Rasayana. Nó cải thiện trí nhớ, trí thông minh và kỹ năng nhận thức.
Liều lượng của Rau Má tươi
Trẻ em (trên 10 tuổi) 1 gam
Người lớn 3 gam
Liều lượng: 1 liều mỗi ngày là đủ. Liều dùng có thể được tăng lên tùy theo dung nạp với liều lượng của nó, nhưng liều lượng tối đa không được vượt quá 6 gam mỗi ngày.
Thuốc bổ trợ: Uống với một cốc Sữa bò
Thời gian tốt nhất để uống: Khi bụng đói vào buổi sáng
Lưu ý: Nếu bạn đang dùng Rau Má với sữa bò thì bạn không nên dùng bữa sáng. Trong bữa trưa, bạn có thể dùng các món chay nhẹ.
Thận trọng: Nếu liều lượng này gây nhức đầu hoặc chóng mặt, hãy giảm liều lượng và tăng dần liều lượng khi bạn thích nghi với loại thảo mộc này. Thứ hai, bạn không nên ăn đồ chiên, nướng, nhiều dầu mỡ, đồ cay trong thời gian này.
Liều lượng nước ép Rau Má
Ở Ayurveda, nước ép được khuyến khích. Nó được làm bằng cách giá nát và ép lấy nước. Ngày nay bạn có thể dùng máy ép hoa nước hoa quả.
Liều lượng của Rau Má Paste
Trẻ em (trên 10 tuổi) 2,5 ml
Người lớn 5 ml
Liều lượng: 1 liều mỗi ngày là đủ.
Chất bổ trợ: Nước ấm hoặc sữa bò
Thời gian tốt nhất để uống: Khi bụng đói vào buổi sáng
Liều dùng thuốc sắc Rau Má
Thuốc sắc cũng có thể được chuẩn bị với 10 gam bột thô của cây Rau Má và 200 ml nước. Đun còn 50 ml.
Lưu ý: Rau Má có chứa một số loại dầu dễ bay hơi, vì vậy thuốc sắc của nó kém hiệu quả hơn so với các dạng sử dụng khác.
Liều lượng của Rau Má
Trẻ em (trên 10 tuổi) 5 đến 10 ml
Người lớn 10 đến 20 ml
Liều lượng: 1 liều mỗi ngày là đủ.
Chất bổ trợ: Nước ấm hoặc sữa bò
Thời gian tốt nhất để uống: Khi bụng đói vào buổi sáng
Lưu ý: Bất kỳ dạng thuốc nào của Rau Má đều có thể gây ra tác dụng phụ, vì vậy tốt hơn hết bạn nên tăng dần liều lượng của nó đến liều lượng tối ưu. Khi bạn muốn dừng nó, liều lượng của nó nên được giảm dần trong khoảng thời gian vài ngày.
Nếu cơn đau đầu hoặc chóng mặt vẫn tiếp diễn ngay cả khi đã giảm liều, thì bạn nên ngừng thuốc ít nhất một tuần. Sau đó khởi động lại với liều lượng thấp và sau đó tăng dần liều lượng.
Hồ sơ an toàn:
Rau Má an toàn đáng kể cho hầu hết mọi người khi được thực hiện theo chỉ định của nó với liều lượng thích hợp dưới sự giám sát chuyên nghiệp. Dạng thô và tự nhiên của Rau Má an toàn hơn so với chiết xuất hoặc các dẫn xuất của nó. Nó cũng an toàn khi áp dụng ngoài cho da.
Tác dụng phụ của Rau Má
· Đau đầu
· Chóng mặt
· Buồn ngủ
Nói chung, đau đầu xảy ra với liều lượng cao của Rau Má. Để tránh điều này, người ta nên bắt đầu nó với một liều lượng thấp và sau đó liều lượng của nó có thể được tăng dần trong khoảng thời gian vài ngày hoặc vài tuần.
Mang thai & Cho con bú
Hồ sơ an toàn của Rau Má không được thiết lập tốt cho phụ nữ có thai và cho con bú. Do đó, tránh sử dụng nó trong thời kỳ mang thai và cho con bú. Tuy nhiên, ứng dụng bên ngoài của nó có khả năng an toàn.
Lưu ý: Theo Ayurveda, Rau Má có hoạt động galactagogue, giúp cải thiện nguồn sữa mẹ và giải độc sữa. Nó đã được sử dụng trong ayurveda ở các bà mẹ đang cho con bú cùng với các loại thảo mộc galactagogue khác để cải thiện sản xuất sữa.
Chống chỉ định:
Rau Má không được dùng cho các bệnh sau:
· Bệnh gan: Nó có thể làm trầm trọng thêm tình trạng tổn thương gan. Nếu bạn đang có bất kỳ bệnh gan như viêm gan, vv thì nó không phù hợp với bạn.
· Phẫu thuật: Nó có thể tương tác với các loại thuốc khác được sử dụng trong quá trình phẫu thuật và kéo dài cơn buồn ngủ. Nó nên được dừng lại ít nhất 15 ngày trước khi phẫu thuật theo lịch trình.
Nguồn tin: Nguyễn Việt Thắng (THÔNG TIN Y HỌC AYURVEDIC)