BÀO CHẾ CHỈ THỰC

CHỈ THỰC (quả trấp)

Tên khoa học: Citrus sp.; Họ cam quýt (Rutaceae)

Bộ phận dùng: Quả non. Quả bé bằng đầu ngón tay út, thường được bổ đôi, phơi khô. Quả màu xanh, nhỏ, vỏ dày, trong đặc, chắc nhiều thịt, nhỏ ruột, không mốc, mọt là tốt; thứ to nhiều ruột là xấu.

Thành phần hóa học: Có alcaloid, glucosid, saponin.

Tính vị - quy kinh: Vị đắng, tính hàn. Vào hai kinh tỳ và vị.

Tác dụng: Phá khí, trừ tích, tiêu đờm, hạ khí, tiêu hóa.

Chủ trị:

- Sao giòn hoặc với cám: tiêu tích báng.

- Sao cháy: chỉ huyết, trị loét.

Liều dùng: Ngày dùng 3 - 6g.

Kiêng kỵ: tỳ, vị hư hàn mà không đầy tích, phụ nữ có thai không nên dùng.

Cách bào chế:

Theo Trung y:

Hái về bô đôi ra, phơi khô, bỏ hột sao qua, càng để lâu càng tốt.

Theo kinh nghiệm Việt Nam:

Rửa sạch đất bụi, ủ mềm, thái lát mỏng hay bào mỏng:

- Sao khô giòn (cách này thường dùng)

- Sao với cám, dằn bỏ cám đi

- Sao cháy tồn tính, tán bột

Bảo quản: Để nơi khô ráo, dễ bị mốc.

Tham khảo Bào chế Đông dược 2005