BÀO CHẾ HUYẾT DƯ THÁN

HUYẾT DƯ THÁN (tóc cháy)

Tên khoa học vị thuốc: (Crinis)

Bộ phận dùng: Tóc người. Dùng tóc nam nữ thanh niên là tốt nhất.

Thành phần hóa học: Cystin, chất mỡ.

Tính vị - quy kinh: Vị đắng, hơi ôn. Vào ba kinh tâm, can và thận.

Tác dụng: Bổ âm, tiêu ứ, chỉ huyết.

Công dụng : trị đổ máu cam, nướu răng, chảy máu chân răng, đái ra huyết, lỵ ra huyết.

Liều dùng:

Bột: Ngày dùng 6 - 12g.

Dầu tóc: Ngày dùng 5 - 15ml uống hoặc để bôi ngoài (chữa trĩ)

Cách bào chế:

Theo Trung y:

Dùng bồ kết sắc lấy nước rửa tóc cho sạch, phơi khô cho vào nồi đậy vung, trét kín, đun lửa to trên vung để một nhúm gạo. Khi gạo cháy vàng, bắc nồi xuống, để nguội, tóc cháy kỹ, màu đen nhánh là được.

Theo kinh nghiệm Việt Nam:

- Nấu dầu: lấy nước bồ kết hay xà bông rửa chải nhiều lần, cho sạch hết nhờ, sấy khô giòn. Dầu mè đun kỹ bay hết nước, cho tóc vào (nếu dùng 20g trong bài thuốc thì lấy 40g tóc để nấu) đun trong 8 giờ, thỉnh thoảng quấy lèn (dùng cành đào để quấy thì tóc tan được nhiều hơn). Nên đun chỗ thoáng hoặc trong buồng riêng vì có mùi hôi khét khó chịu). Đun như vậy tóc vẫn chưa tan hết: lọc qua vải thưa để loại bỏ tóc không tan và cặn bẩn.

- Dầu tóc bôi chữa trĩ (bài thuốc dùng tại Viện Đông y).

Sau khi lọc rồi (trong bài này dầu mè 100g, tóc 40g) đun kỹ rồi rút lửa, từ từ cho bạch liềm, bạch cập, bạch chỉ, quy vĩ (đều 16g), nghệ khô (32g) vào (không cho ngay vào một lúc cả các vị, sẽ bị trào ra). Lại đun kỹ độ 2 giờ, khi các vị dược liệu này nổi lên thì cho một dược và nhũ hương vào (đều 8g) quấy cho tan rồi lọc. Tán ngân chu, hoàng đơn cho mịn (đều 4g) rồi quấy vái dầu đã lọc cho đều. Đóng lọ nút kín.

- Tán bột: rửa sạch tóc bằng nước bồ kết hoặc xà bông sấy khô. Trộn với đăng tâm (40g tóc dùng 12g đăng tâm) bỏ vào nồi đất, đậy vung trét kín, dưới nồi đun to lửa độ 2 - 5 giờ, hễ thấy khói ít ra và gần hết mùi khét thì bắc ra để nguội, lấy tóc ra (tóc tồn tính), tán bột, thủy phi, thứ nào không tan thì bỏ đi. Cho bay hơi, sấy khô để lấy bột tóc.

Tham khảo Bào chế Đông dược 2005