DÙ LÀ DANH SƯ CŨNG CÓ KHI SAI

07/02/2021

ĐIỀU 116. DÙ LÀ DANH SƯ CŨNG CÓ KHI SAI

Diệp Thiên Sĩ chữa chứng thổ huyết cho một người họ Kim, dùng các loại thuốc "tiết can, an vị", uống tới ngót một năm, bệnh càng thêm nặng. Sau mời Từ Linh Thai chẩn trị. Linh Thai bảo là bệnh "Xúc ẩm", kê cho một đơn, chỉ uống mấy thang bệnh khỏi (Trích trong Từ Khê Lâm chứng chỉ nam). Tiết Sinh Bạch chữa cho Thái Phụ Nghi mùa hạ, đi xa về ngất đi, chỉ còn hơi thở thoi thóp, mắt nhắm, miệng ngậm, 6 bộ mạch đều Trầm... Lúc Tiết tới chẩn, thấy cô vợ bé ngồi khóc sì sụt ở bên cạnh, các thân nhân đương bàn việc hậu sự ở nhà ngoài... Tiết bảo: đây là chững "đàm quyết", không cần phải kê đơn. Hãy dùng Độc sâm thang sắc đặc cho uống. Người nhà còn dùng dằng chưa quyết. Bấy giờ có ông lang họ Phù, làm thuốc ở ngoài chợ gần đấy, người nhà lại cho mời cả ông ta đến. Chẩn xong, ông ta nói: đây là chứng trúng thử, không thể dùng được Sâm chỉ cho uống "thanh tán" sẽ khỏi. Người nhà thấy nghị luận của hai vị lang rất tương phản... lại càng phân vân, không biết nên theo bên nào. Bấy giờ ông đồ làm gia sư cho nhà họ Thái là Phùng Tại Điền, thấy tình trạng như vậy, liền nói: Tôi nghe nói Lục nhất tán có tác dụng dồn bỏ được thử tà, hãy cho uống thử xem sao... Người nhà nghe lời, liền hòa Lục nhất tán cạy răng đổ cho uống. Uống xong chừng mươi lăm phút, thấy bệnh nhân tỉnh dần. ông lang Phùng liền cắt cho một thang giải thử, bệnh khỏi liền. (Trích trong Từ Hối Đường Thính vú am tạp ký).

Ngẫm như Diệp, Tiết là hai vị danh y, nổi tiếng trong một thời, mà còn có khi sai lầm phương chi là người khác. Suy vậy, ta nhận thấy Y là một nghề khó, không nên làm. Nhưng suy đi tính lại, ông Lang Phùng vốn không có tiếng tăm gì, thế mà lại có lúc chữa được chứng bệnh các danh y không thể chữa... Vậy thì dù không nên làm mà lại nên làm.

Nguồn trích: CHƯƠNG VIII: HỌC TẬP VÀ NGHIÊN CỨU - TỬ SIÊU Y THOẠI KINH NGHIỆM ĐIỀU TRỊ VÀ HỌC TẬP LÀM THUỐC, NHÀ XUẤT BẢN KHOA HỌC XÃ HỘI HÀ NỘI – 1990