NGHIỆM ÁN

29/01/2021

ĐIỀU 106. NGHIỆM ÁN

Chi Hoàng Thị Ty, ngoài 30 tuổi, sau khi đẻ chưa được bao lâu bị bệnh lưỡi sưng, miệng không há được, đại tiện không thông, khắp mình đau như bị trói,đầu rức như muốn vỡ... Một lương y cho là bệnh cảm hàn, dùng thuốc phát biểu, cho uống luôn 2, 3 thang không chút công hiệu. Bấy giờ mới mời tôi chẩn trị. Ông bố thị Ty cũng biết chữ Hán, cũng có xem qua mấy bộ sách thuốc, chờ tôi chẩn xong, tỏ vẻ muốn hiểu rõ bệnh tình của con dâu. Tôi nói: "Thị Ty thể chất vốn yếu, lại mới đẻ, khí huyết càng hư, vừa rồi lại dùng thuốc công biểu, như vậy là phạm vào cái lỗi "hư hư". Hiện giờ lưỡi sưng to mà sắc lại trắng nhợt, là một hiện tượng hư; mạch Hồng vô lực, không thể ấn nặng tay là hai hiện tượng hư; đại tiện không thông, không đủ sức để rặn, là ba hiện tượng hư; cấm khẩu là do hàm răng bị cứng không há được miệng, khác với chứng nghiến răng... là 4 hiện tượng hư; khắp mình đau như bị trói, do huyết mất tác dụng thấm nhuần, lại không có khí để đẩy cho huyết đi... là 5 hiện tượng hư; chứng rức đầu cũng là do hư dương bốc lên, cũng thuộc về hư...

Tóm lại, bệnh tình của thị Ty, hoàn toàn hư, vậy mà lại cho uống thuốc công biểu, tránh sao bệnh khỏi thêm nặng? Sau đó, tôi liền cho uống bài Nội bổ kiến trung thang gia vị: Quế chi 1,5 đ.c., Bạch thược 4 đ.c.. Chích thảo 1,5 đ.c. Qui thân 3 đ.c.s sinh khương 2 đ.c. Hồng táo 8 quả, Long cốt 3 đ.c., Di đường 3 đ.c., A giao 2 đ.c. (nguyên bài này ở trong thiên Kim phương, quyển 3) Uống hết 1 thang, miệng há được, hết 2 thang đại tiện thông, mình đỡ đau, hết 4 thang khỏi hẳn.

Nguồn trích: CHƯƠNG VII: Y LÝ VÀ Y ÁN - TỬ SIÊU Y THOẠI KINH NGHIỆM ĐIỀU TRỊ VÀ HỌC TẬP LÀM THUỐC, NHÀ XUẤT BẢN KHOA HỌC XÃ HỘI HÀ NỘI – 1990